बेनी, भारतको अयोध्यामा निर्माण भएको राममन्दिर परिसरमा राखिएको देवशिलाको उद्गम स्थलमा सोमबार दिप प्रज्वलन गरिएको छ ।
अयोध्यामा करिब पाँच सय वर्षपछि पुननिर्माण भएको राममन्दिरमा सोमबार मुर्तिको प्राण प्रतिष्ठा र उद्घाटन भएको खुसीयालीमा म्याग्दीमा पनि शोभायात्रा र दिप प्रज्वलन गरिएको हो ।
देवशिला अयोध्याय पु¥याउने क्रममा कुनै असर परेको भएमा त्यसको पाप नलागोस भनेर क्षमापुजा सहित लाखबत्ती बालिएको गलेश्वर क्षेत्र विकास कोषका अध्यक्ष माधवप्रसाद रेग्मीले बताए ।
राममन्दिरमा हिन्दु धर्मावलम्बीहरुका भगवान रामको बाल्यकालको मुर्ति बनाउनका लागि गत वर्ष म्याग्दीको बेनी नगरपालिका–६ सेतिपहिरा स्थित कालिगण्डकी किनारबाट दुई वटा शिला लगिएको थियो ।
नेपाल सरकारको मन्त्रिपरिषद् बैठकको निर्णयअनुसार १८ र १६ मेट्रिक टन तौल भएका, सात फिट लम्बाइ, पाँच फिट चौडाइ र तीन दशमलव पाँच फिट मोटाइका दुईवटा शिला उपहार दिइएको हो ।
बेनी नगरपालिका र गलेश्वर शिवालय क्षेत्र कोषले शिला उद्गम स्थलमा पुजाआजा र दिप प्रज्वलन गरिएको हो । बेनी र गलेश्वरबाट भक्तजनहरु शोभायात्रा, बाजागाजा र भजनकिर्तन गर्दै शिला उत्खनन् स्थल श्रीराम घाट पुगेका थिए ।
देवशिलाको उद्गम स्थललाई धार्मिक पर्यटकीय गन्तब्य बनाउन लागिएको बेनी नगरपालिकाका प्रमुख सुरत केसीले बताए ।
‘नेपालबाट लगिएको देवशिला रामको अवतार भएकाले फुटाउन नहुने धार्मिक गुरुहरुको तर्कपछि अयोध्यायको मन्दिर परिसरमा पुजाआजाका लागि संरक्षण गरेर राखिएको छ,’ उनले भने ‘रामको जन्मभूमी अयोध्या लगिएका शिलाको उद्गम स्थललाई संरक्षण र व्यवस्थापनसँगै प्रर्वद्धन गर्न थालेका हौ ।’
देवशिला उत्खनन गरिएको ठाउँमा कालीगण्डकी नदीमा स्नान स्थल र स्तम्भ बनाउन लागिएको नगर प्रमुख केसीले बताए । उनका अनुसार कालीगण्डकी नदीमा बसाह आकारको ढुङ्गालाई पनि संरक्षण गर्ने योजना सहित विस्तृत परियोजना प्रतिवेदन (डिपिआर) बनाएर स्रोतको खोजी थालिएको छ ।
देवशिला उत्खनन् भएको गलेश्वर क्षेत्रलाई हिन्दु तथा वौद्ध धर्मावलम्बीहरुको साझा तिर्थस्थल मुक्तिनाथको प्रवेशद्धार मानिन्छ । मुस्ताङको कागबेनीमा पितृ तर्पण गर्न जाने भक्तजन र तिर्थयात्रीलाई बेनीको कालीगण्डकीमा स्नान गर्ने व्यवस्था मिलाउन लागिएको हो । विश्वमै दुर्लभ र कालीगण्डकी नदीमा मात्र पाइने शालग्राम शिलालाई हिन्दु धर्मावलम्बीहरुले भगवान विष्णुको अवतार मान्ने गर्दछन् ।
कालीगण्डकी किनारको बेनी–गलेश्वर क्षेत्रमा ऋषिहरू पुलह, कपिल र जडभरतले तपस्या गरी सिद्धि प्राप्त गरेको पौराणिक मान्यता छ । हिन्दु धर्मगुरु हिमालय बाबाले पौलत्स्य र जडभरत ऋषिको तपस्या स्थल एवम् कालञ्जर पर्वतको फेदीमा रहेको देवशिला उद्गम स्थलको धार्मिक हिसाबले धेरै महत्व रहेको बताए ।
‘अयोध्या र जनकपुरको धार्मिक, सांस्कृतिक र आर्थिक सम्बन्धलाई यो शिलाले कालीगण्डकी र म्याग्दी सम्म विस्तार गरेको छ,’ उनले भने ‘शिला उत्खनन् भएको ठाउँ धार्मिक स्थलको रुपमा विकास हुने र कालीगण्डकीको महत्व झनै बढेको छ ।’
कालीगण्डकीलाई हिन्दु धर्मावम्बीहरुले कृष्णगण्डकीको रुपमा चिन्ने गर्छन् । शालीग्राम पाइने कालीगण्डकी नदीले पवित्र बनेका शिला भगवानकै प्रतिक भएको गत वर्ष शिला लिन आउनुभएका राम मन्दिर निर्माण समितिका सचिव राजेन्द्रसिंह पंकजले बताएका थिए ।
